સ્ત્રીઓ વારંવાર થતા હાડકાના દુખાવાને સામાન્ય બનાવે છે અને તેના મૂળ કારણ, વિટામિન ડીની ઉણપને ઓળખવામાં નિષ્ફળ જાય છે
2023માં પરીક્ષણ કરાયેલ 52,754 શહેરી મહિલાઓમાંથી ~80%માં વિટામિન ડીની ઉણપ હતી
મુંબઈ
30ng/ml ની નીચે વિટામિન Dનું સ્તર અપૂરતું અથવા ઉણપ માનવામાં આવે છે.[2] વિટામિન ડીની ઉણપથી હાડકાંની તંદુરસ્તી નબળી પડે છે અને હાડકાંમાં તીવ્ર દુખાવો અને ફ્રેક્ચર થાય છે.[3] અભ્યાસો દર્શાવે છે કે ભારતમાં સ્ત્રીઓ ઘણીવાર નબળા હાડકાના સ્વાસ્થ્યના સંકેતોને અવગણે છે. 2023 માં હોર્લિક્સ વિમેન્સ પ્લસના સહયોગથી એપોલો ડાયગ્નોસ્ટિક્સ દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા વિટામિન-ડી પરીક્ષણ શિબિરોના રેકોર્ડ્સ દર્શાવે છે કે ભારતમાં લગભગ 80% શહેરી મહિલાઓમાં વિટામિન ડીનું સ્તર ઓછું છે. 2023 માં મોમ્સપ્રેસોના અભ્યાસમાં પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યું હતું કે શરીરના દુખાવાથી પીડાતી 87% સ્ત્રીઓ શરીરના દુખાવા અને હાડકાના નબળા સ્વાસ્થ્ય વચ્ચેની કડીથી અજાણ રહે છે અને અસ્થાયી પીડા રાહત તરફ વળે છે.
ડૉ. શાલિની ભગત, જનરલ ફિઝિશિયન, એપોલો ક્લિનિક મુંબઈ કહે છે, “વિટામિન ડીની ઉણપ ખોરાકમાંથી કેલ્શિયમનું ખરાબ શોષણ તરફ દોરી જાય છે. તે હાડકાના નુકશાનમાં પણ વધારો કરે છે જે અસ્થિ ખનિજ ઘનતા ઘટાડી શકે છે. વિટામિન ડી ધરાવતા પોષક પૂરવણીઓનું નિયમિત સેવન કેલ્શિયમને શોષવામાં અને જાળવી રાખવામાં અને કેલ્શિયમ અને ફોસ્ફરસ સંતુલન જાળવવામાં મદદ કરે છે જે હાડકાના નિર્માણ માટે નિર્ણાયક છે. વિટામીન ડી સપ્લીમેન્ટ્સ લેતી સ્ત્રીઓમાં પર્યાપ્ત બોન મિનરલ ડેન્સિટી જોવા મળે છે. સ્ત્રીઓને તેમના હાડકાના સ્વાસ્થ્યને સુધારવા માટે કેલ્શિયમ અને વિટામિન ડી જેવા સૂક્ષ્મ પોષકતત્વોથી સમૃદ્ધ સપ્લિમેન્ટ્સ પસંદ કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવી જોઈએ.”
સૂર્યપ્રકાશના સંપર્કમાં આવ્યા પછી ત્વચામાં વિટામિન ડી ઉત્પન્ન થાય છે. બેઠાડુ જીવનશૈલી, પ્રદૂષિત હવા અને ઘરની અંદર કામ કરવાની જગ્યાઓએ વિટામિન ડીની ઉણપના વધતા વ્યાપમાં ફાળો આપ્યો છે.[4] વિટામિન ડીના આહાર સ્ત્રોતો ખૂબ મર્યાદિત છે. શ્રેષ્ઠ સ્ત્રોત ફેટી માછલી અને માછલીનું યકૃત તેલ છે; ઈંડાની જરદી અને અમુક મશરૂમ્સમાં પણ થોડી માત્રા જોવા મળે છે. વિટામિન ડીનું મહત્તમ સ્તર જાળવવા માટે આહારમાં પોષક પૂરવણીઓનો સમાવેશ કરવાની ભલામણ કરવામાં આવે છે.
કેલ્શિયમ અને વિટામિન ડીના 100% ભલામણ કરેલ આહાર ભથ્થા સાથે પોષક પૂરવણીઓ સરળતાથી ઉપલબ્ધ છે, સસ્તું છે અને હાડકાના સ્વાસ્થ્યને સુધારવા માટે ફાયદાકારક છે. પોષક પૂરવણીઓના સેવનની સાથે, સ્ત્રીઓએ તંદુરસ્ત આદતો પણ અપનાવવી જોઈએ જેમ કે સૂર્યપ્રકાશમાં પૂરતો સંપર્ક અને નિયમિત કસરત. આ સર્વગ્રાહી અભિગમ તેમના હાડકાના સ્વાસ્થ્યને સુધારી શકે છે અને શરીરના દુખાવા અને તેમની ઉંમર વધવાની સાથે અસ્થિભંગનું જોખમ ઘટાડી શકે છે.